|
بررسی ژئوشیمی توالی رسوبات بستر دریاچه آبزالو در راستای بازسازی شرایط اقلیمی و ژئومورفولوژیکی هولوسن پسین
|
| جواد درویشی خاتونی، صمد فتوحی*، حسین نگارش، علی محمدی |
| دانشیار، دانشکده جغرافیا و برنامه ریزی محیطی، دانشگاه سیستان و بلوچستان |
|
|
چکیده: (144 مشاهده) |
دریاچه آبزالو در جنوب شهر قلعهخواجه، مرکز شهرستان اندیکا، در شمال‌شرق استان خوزستان، در دامنه ارتفاعات زاگرس چینخورده، زیر واحد ایذه، در تقسیمبندی ژئومورفولوژیکی واقع شده است. برای تعیین محیط‌های رسوبی طول هولوسن پسین دریاچه آبزالو، تعداد 8 مغزه رسوبی از بخش داخلی دریاچه برداشت شد. عمق متوسط مغزههای رسوبی 5 و بیشینه عمق 5/7 متر است. رخساره‌های رسوبی براساس بافت رسوب، نوع کانیهای تبخیری، وجود مواد آلی، تغییرات رنگ و سایر مولفههای ماکروسکوپی، شناسایی و تفکیک شدند و نمونه‌برداری براساس تغییر در نوع رسوبات و رخساره‌های رسوبی انجام گرفت. تعداد 36 نمونه رسوبی از 2 مغزه جهت آنالیز عنصری با دستگاهICP-OES و دستگاه XRF (X-Ray fluorescence) انتخاب شد و نیز تعداد 3 نمونه مورد آنالیز سن‌سنجی به روش ایزوتوپی C14-AMS قرار گرفت. تعیین پارامترهای آماری، نمودارهای هیستوگرام فراوانی عناصر و آنالیز خوشه‌ای به منظور تعیین ارتباط عناصر با یکدیگر در محیط نرم افزار SPSS انجام پذیرفت. در این پژوهش با توجه به بررسی‌های انجام گرفته از نسبت‌های عنصری V/Cr، Mn/Al، K/Al، Rb/Al، Si/Fe، Ti/K جهت بازسازی وضعیت اقلیمی و محیطی، میزان مواد آواری ریزدانه (معلق و رسوبات رسی) ورودی به حوضه، شدت هوازدگی و فرسایش در حوضه آبریز و نوسانات سطح آب دریاچه استفاده شد. براساس آنالیز سن‌سنجی، بازسازی اقلیم و جغرافیای گذشته دریاچه آبزالو حداقل در 5 هزار سال گذشته انجام گرفت. با توجه به بررسی‌های انجام گرفته حداقل دو دوره پرآبی و دو دوره خشک در طول هولوسن پسین (5000 سال گذشته) شناسایی شد. دوره‌های مرطوب از 1800 تا 500 سال پیش در یک دوره 1300 ساله و از 4400 تا 2500 سال پیش در یک دوره 1900 ساله طول کشیده است. دوره‌های خشک، با مدت زمان کوتاه‌تر از دوره‌های مرطوب، از 2500 تا 1800 سال پیش در یک دوره 700 ساله و از 4400 تا 4700 سال پیش در یک دوره 300 ساله امتداد داشته است. دوره های خشک در منطقه با ورود رسوبات گرد و غبار همراه بوده است. مشخصه دوره های مرطوب نیز افزایش در میزان فرسایش و هوازدگی در حوضه آبریز می باشد.
|
|
| واژه‌های کلیدی: واژه‌های کلیدی: تغییرات اقلیم دیرینه، ژئوشیمی رسوبی، مغزه‌رسوبی، هولوسن پسین، دریاچه آبزالو. |
|
|
متن کامل [PDF 1356 kb]
(113 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1401/10/12 | پذیرش: 1401/6/31 | انتشار: 1401/6/31
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
